Zaktualizowano: 12.2020
Olejek eteryczny z kwiatów, liści lub owoców można uzyskać w banalny sposób w domowych warunkach. Nie potrzeba do tego jakiegoś magicznie drogiego sprzętu, umiejętności chemicznych ani specjalnych pomieszczeń.
Jedynym minusem destylacji olejków w domu jest stosunkowo mała wydajność. Chodzi mi tutaj o fakt, że np. na 1kg olejku różanego potrzeba ok. 3 ton płatków róży. Ja, gdy destylowałam olejek kawowy, potrzebowałam pół kilograma kawy mielonej aby uzyskać ok. 10 kropel olejku ;)
Zaczynając jednak od początku: czym jest destylacja?
Destylacja jest to rozdzielenie ciekłej mieszaniny wieloskładnikowej poprzez odparowanie, a następnie skroplenie jej składników. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych. Proces ten wykorzystuje różną lotność względną składników mieszaniny.
Prościej: każda substancja (woda, alkohole i inne) ma inną temperaturę wrzenia. Gdy ciecz wrze, część zmienia stan skupienia z ciekłego w gazowy (tj. w parę). Destylacja polega na skropleniu pary.
Przykład: Mamy alkohol (etanol) w wodzie. Woda wrze w 100st C, etanol - ok. 78st C. Pierwszy więc będzie wrzał (i parował) etanol dlatego, utrzymany w swojej temperaturze wrzenia, będzie parował z wody, następnie schłodzony gaz , przechodząc przez chłodnicę, zmieni się ze stanu gazowego w ciekły i uzyskamy osobne frakcje wody i alkoholu (oczywiście w alkoholu znajdzie się również woda, bo to że nie wrze w 78st C nie znaczy, że w tej temperaturze nie paruje).
Czym są olejki eteryczne?
Olejki eteryczne to lotne substancje zapachowe, które w postaci ciekłej występują w tkankach roślin. W temp. pokojowej są zazwyczaj bardzo płynne, rzadziej oleiste lub stałe. Kolor olejku zazwyczaj jest bezbarwny lub lekko zielony/ żółty. Bardzo rzadko występują w silnym zabarwieniu.
Gęstość olejków eterycznych jest mniejsza od wody (wyjątki: olejek goździkowy i cynamonowy), dlatego unoszą się na powierzchni wody, dając się bardzo łatwo od niej oddzielić. Z wodą mieszają się w minimalnym stopniu. Rozpuszczają się natomiast w alkoholach, chloroformie oraz tłuszczach.
Temperatura wrzenia olejków eterycznych waha się od 100 do 300 st. C, natomiast parują już w temp. pokojowej.
Olejek składa się z wielu związków chemicznych. Możemy tutaj wymienić: aldechydy, ketony, alkohole, estry, terpeny, laktony, aminy (związki organiczne zawierające azot) i tiole (zawierające siarkę).